नेपाल पक्षघात संघको पहलमा पक्षघातका बिरामीले पाउने भए निःशुल्क औषधि, मन्त्रीले गरे यस्तो निर्णय

काठमाडौं– स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्री प्रदीप पौडेलले नेपालमा निकै दुर्लभ पक्षघातको उपचारमा प्रयोग हुने निकै महँगो औषधी निःशुल्क उपलब्ध गराउने निर्णय गरेका छन् । नेपाल स्ट्रोक एशोसिएसनको पहलमा अमेरिकी च्यारिटी डाइरेक्ट रिलिफसँगको सहकार्यमा मन्त्रालयले पक्षघातको महँगो औषधि निःशुल्क उपलब्ध गराउने निर्णय गरिएको हो ।

नेपालमा हरेक वर्ष झण्डै ८ देखि १० हजार जनाको ज्यान गइरहेको तथ्यांक छ । त्यसको उपचारका लागि प्राप्त औषधि संघीय तथा प्रदेश अस्पतालमार्फत निःशुल्क वितरण गरिने मन्त्री पौडेलले बताए । ‘उपचार गर्न सकिने भए पनि औषधी दुर्लभ र महँगो हुँदा धेरैको ज्यान जाने गैरहेको पायौं’, उनले भने, ‘यसलाई रोक्न सरकारले नै औषधी प्राप्त गरेर प्रदान गर्ने व्यवस्था मिलाउन लागेको हो ।’ रक्तचाप र मुटुसम्बन्धी समस्या देखिएका व्यक्तिमा पक्षघात हुने अवस्थामा औषधी प्राप्त नहुँदा ज्यान जाने संख्या बढेको मन्त्रालयको विवरणमा छ ।

थ्रोम्बोलाइक ड्रग्स नामक औषधीको एक मात्रा सेवन गरेमा धेरैको ज्यान गैरहेको पक्षघातको सफल निदान हुने चिकित्सकले बताउने गरेका छन् । जुन औषधीको एउटा मात्राको मुल्य नेपालमा झण्डै एक लाख ३८ हजार पर्छ । र, सहजै उपलब्ध नहुने भएकाले औषधी नपाएकै कारण धेरैको ज्यान गैरहेकाले मन्त्रालयले यस औषधिको प्राप्ति र सहज उपलब्ध गराउनका लागि दाताको खोजी गरिरहेको थियो ।

जसमा नेपाल स्ट्रोक एशोसिएसनको पहलमा अमेरिकी च्यारिटी डाइरेक्ट रिलिफ र मन्त्रालयबीच यससम्बन्धी सहयोगका लागि हस्ताक्षर भएको हो । संस्थाले पाँच वर्षसम्मका लागि यस्तो औषधि सरकारको मागका आधारमा उपलब्ध गराउने गरी प्रतिबद्धता जनाएको मन्त्रालयका प्रवक्ता बुढाथोकीले बताए ।

मन्त्रालयले यी औषधि वितरण र उपचारको व्यवस्थाका लागि निर्देशिका बनाउने प्रक्रिया पनि अघि बढाइसकेको छ । पक्षघातको औषधि र उपचार हुने निर्देशिका संघीय र प्रदेश अस्पतालहरुमा लागू हुने छ । यो उपलब्धि नेपालको स्वास्थ्य उपचार सेवामा महत्वपूर्ण भएको नेपाल स्ट्रोक एशोसिएसनका अध्यक्ष एवम् न्यूरोलोजिष्ट डा. राजु पौडेलले बताए । ‘यो आम नेपालीका लागि खुशीको कुरा हो,’ उनले भने, ‘अब कोही पनि पक्षघातका बिरामी औषधिको अभावमा मर्नुपर्ने अवस्था आउँदैन भन्नेमा ढुक्क छु ।’

त्यस्तै, एशोसिएसनका संस्थापक अध्यक्ष एवम् नेशनल न्यूरो सेन्टरका न्यूरोलोजिष्ट डा. लेखजंग थापाले नेपालको न्यूरो साइन्समा यो निर्णय कोशेढुंगा साबित हुने बताए । ‘यो नेपालको न्यूरो साइन्सका लागि खुशीको कुरा हो,’ उनले भने, ‘हामीले स्ट्रोक उपचार, रोकथाम तथा निदानका लागि गाइडलाइन्ससमेत बनाएर मन्त्री ज्यूलाई बुझाएका छौँ अब त्यो पनि छिट्टै लागू हुनेछ भन्नेमा विश्वस्त छौँ ।’ उक्त गाइडलाइन पनि पारित भएपछि नेपालमा स्ट्रोकको उपचार सर्वसुलभ हुने डा. थापाको विश्वास छ ।